Upcycling betekent dat kleding, meubels of apparaten niet gewoon worden gerecycled, maar opgewaardeerd. Ontdek hier hoe dit werkt en wanneer het zinvol is.
De belangrijkste feiten in het kort:
- Bij upcyclen geef je een gebruikt voorwerp een nieuwe levenscyclus.
- Upcyclen heeft zin als je het geproduceerde product kunt gebruiken.
- Upcycling draagt bij aan het behoud van hulpbronnen en dus ook aan natuur- en klimaatbescherming.
Oude, kapotte of schijnbaar nutteloze voorwerpen hoeven niet altijd meteen weggegooid te worden. Veel apparaten kunnen worden gerepareerd en van spijkerbroeken met gaten of lege blikjes kunnen een paar dingen worden gemaakt. Dus voordat je iets in de vuilnisbak gooit, kun je overwegen of upcycling een optie kan zijn.
Upcycling en recycling: wat is het verschil?
Upcycling is een vorm van recycling. Het verschil tussen upcycling en recycling zit echter in de manier waarop een product wordt voorbereid voor hergebruik: Bij recycling worden de producten – bijvoorbeeld een PET-fles – afgebroken tot hun individuele basiscomponenten. Bij upcycling kun je de producten ook verwerken om onderdelen op een andere manier te gebruiken, maar er zit geen industrieel proces achter.
Upcycling
Je voegt waarde toe aan afgedankte producten door ze voor andere doeleinden te gebruiken dan oorspronkelijk de bedoeling was.
Voorbeelden:
- Een theelichthouder gemaakt van een oud blikken potje
- Een tasje gemaakt van een oude spijkerbroek
- Een tas van een oud T-shirt of kussensloop
Recycling
Industrieel proces waarbij de grondstoffen van een product worden voorbereid voor hergebruik.
Voorbeelden:
- Plastic van PET-flessen wordt gebruikt om nieuwe PET-flessen te maken.
- Metaalafval wordt gesmolten en in een nieuwe mal geperst.
- Glas wordt gesmolten en verwerkt tot nieuwe flessen.
Hoe werkt upcycling?
De naam zegt het al: met upcycling geef je een gebruikt voorwerp een nieuwe levenscyclus (“cycling”), die in het beste geval zelfs een opwaardering van het voorwerp (“up”) inhoudt. Er zijn geen grenzen aan wat je kunt doen. In principe kun je van elk product, kledingstuk of apparaat dat je niet meer gebruikt iets nuttigs maken.
Hoe upcycling werkt – de boodschappentas van de kussensloop
- Je hebt een kussensloop die je niet meer gebruikt. Bijvoorbeeld omdat er een klein gaatje in zit.
- Omdat je de kleur van de hoes mooi vindt, besluit je er een boodschappentas van te naaien.
- Je zoekt op internet en vindt in een mum van tijd patronen en instructies.
- Je gaat aan de slag en je nieuwe boodschappentas is klaar.
Natuurlijk heb je misschien geen naaimachine – en het is ook niet de moeite waard om er een te kopen voor een boodschappentas. Ook in dit geval kun je veel instructies vinden op internet. Je kunt ook vaak naaimachines gebruiken in reparatiecafés.
Upcycling: voor- en nadelen
Niet elk product of materiaal is geschikt voor hergebruik. Lees hier over enkele voor- en nadelen van upcycling:
Voordelen
- Je bespaart grondstoffen.
- Je produceert minder afval.
- Je draagt bij aan duurzaam consumentengedrag.
- Je krijgt een nieuw product op maat – eenmalig.
- Upcycling moedigt creativiteit aan.
Nadelen
- Je zou onbedoeld schadelijke materialen kunnen verwerken
- Als je veel extra producten koopt voor een upcyclingproject, is het misschien niet duurzamer dan een nieuw gekocht product.
- Upcycling heeft alleen zin als je het gemaakte product ook echt kunt gebruiken.
Wanneer heeft upcycling zin?
Niet elk product wordt opgewaardeerd door upcycling. In het algemeen kun je beoordelen of een product geschikt is voor upcycling door een paar vragen te beantwoorden:
Heb ik het product nodig dat ik kan maken van het oude product?
Zo niet, dan kun je afhankelijk van het product overwegen of je het wilt weggeven als knutselproject, verkopen of doneren aan een organisatie die oude producten recyclet.
Bevat het materiaal schadelijke stoffen?
Let op de gebruikte materialen. Je kunt er meestal achter komen of een product schadelijke stoffen bevat door op internet te zoeken.
Kan ik het product zonder upcycling repareren en opnieuw gebruiken voor het oorspronkelijke doel?
Als je het originele product na een kleine reparatie voor hetzelfde doel kunt blijven gebruiken, is upcycling niet nodig. (Tenzij je dat zou willen).
Lees verder: